ක්රිස්ටල් මෙත් (Crystal Meth) යනු Crystal methamphetamine නම් වු රසායනික සංයෝගයට භාවිතා කරන කෙටි යෙදුමකි. මෙය methamphetamine නම් වු රසායනික සංයෝගය සදහා වු තවත් එක් ව්යුත්පන්නයකි. ක්රිස්ටල් මෙත් යනු සුදු පැහැති කුඩා ස්පටිකීය සංයෝගයකි. මෙය නාසය (Snorting) හරහා ශරීර ගත කරන්නා මත් ද්රව්යකි. මීට අමතරව දුමක් (Smoking) ලෙස හෝ එන්නත් කටු (Injecting) හරහා ශරීරගත කර ගනී. සමහරු මෙය මුඛ මාර්ගය හරහාද ශරීරගත කරගනී. මෙම කුමන ආකාරයට මෙය ශරීරගත කරගත්තත් මෙය ඉතා අධික ඇබ්බැහියක් අැති කරන රසායනික සංයෝගයකි. දිගින් දිගටම මෙම මත් ද්රව්ය භාවිතා කළහොත් එය ශරීරයට ඉතා හිතකර යමක් ලෙස අසත්ය හැඟීමක් ඇති කරයි. මීට අමතරව කෑම අරුචිය ඇති කරන මත් ද්රව්යකි. මෙම මත් ද්රව්ය පැය හයක් අටක් අතර කාලයක් ශරීරයේ සක්රීයව පවතින නමුත් සමහර අවස්ථා වල එය පැය 24 දක්වා වැඩි විය හැක. මෙම මත් ද්රව්ය ලබා ගන්නා පළමු අවස්තාවේ සිටම එය භාවිතා කරන්නාගේ ජීවිතය විනාශ කිරීමට පටන් ගනී.
~ ක්රිස්ටල් මෙත් අණුවක් ~ |
Methamphetamine යනු නිති විරෝධි මත් ද්රවයකි. මෙය කොකේන් වැනි විදී මත් ද්රව්යකි. මෙය බොහෝ විට තනි පුද්ගලයන් ලබා ගන්නා මත් ද්රව්යක් වන නමුත් වඩාත්ම ප්රචලිත වන්නේ "Club Drug" එකක් ලෙසටය. විවිධාකාර පුද්ගලයන් විසින් තරුණ තරුණයින් ඉලක්ක කර සංවිධානය කරනු ලබන්නා වු අනවසර සම්භාෂණ හෝ රාත්රී සාමාජ ශාලා තුළ මෙය ඉතාමත් ප්රචලිතය. මෙය භයානක හා බලසම්පන්න විෂ රසායනිකයක් වන අතර පළමු අවස්තාවලදී උත්තේජකයක් ලෙස ක්රියාත්මක වන අතර ක්රමක් ක්රමයෙන් ශරීරය විනාශ කරයි. මීට අමතරව මෙය මතකය අහිමි වීම, ආක්රමණික හැසිරීම, මනෝව්යාධික හැසිරීම සහ පසු කාලවලදී හදවත හා මොළය ඇතුළු වැදගත් ඉන්ද්රිය වලට බරපතළ හානිකර තත්ත්වයන් ඇති කළ හැකි විෂ රසායනිකයකි. මෙය ඉතාමත් ප්රබල ඇබ්බැහි කාරකයක් වන අතර ශරීරයට එය අත්යාවශ්ය වන බව වඩ වඩාත් මනසට දන්වයි. දිගු කාලීන භාවිතය තුළින් මෙය ශරීරයට විෂ වන අතර තවද ක්රිස්ටල් මෙත් ඇතිකරන බලපෑම ඉතා දරුණු වන අතර, මෙය භාවිතා කරන බොහෝ දෙනෙක් ඔවුන් එය භාවිතා කරන පළමු අවස්තාවේ සිටම ඇබ්බැහි තත්වය ඇති කරයි.
~ Crystal Meth Crystals ~ |
Methamphetamine සාමාන්යයෙන් කටුක-රසයක් ඇති, ගන්ධයක් රහිත ස්ඵටික රූපී සුදු කුඩු ආකාරයෙන් එන ජලයේ හෝ ඇල්කොහොල්වල පහසුවෙන් දියවන රසායනිකයකි. සුදු පැහැයට අමතරව දුඹුරු, කහ-දුඹුරු, තැඹිලි සහ රෝස වැනි පැහැයන් වලිනුත් මෙය වෙළද පොලේ දක්නට ලැබේ. තවද මෙය බෙහෙත් කරලක් ආකාරයටද ලබා ගත හැක. මෙය කොකේන් මෙන් ශාක සාරයෙන් නිර්මාණය කරන්නක් නොව මිනිසා විසින් නිර්මාණය කරන ලද (කෘත්රිම) රසායනික සංයෝගයකි. Methamphetamine නිති විරෝධීව සැඟවුණු විද්යාගාරහි නිෂ්පාදනය (“cook”) කරනු ලබන රසායනිකයකි. පොදුවේ ගත් කළ ක්රිස්ටල් මෙත් Amphetamine නම් රසායන සංයෝගයේ ව්යුත්පන්නයක් වන අතර එහි ශක්තිය/විභවය වැඩි දියුණු කිරීම සඳහා හෙම්බිරිස්සාව හෝ උණ වැනි රෝගයන්ට ප්රතිකාර කිරීමට ගන්නා විවිධ ඖෂධ සමඟ මිශ්ර කරනු ලබයි. මීට අමතරව මෙය නිෂ්පාදනයේදී අමුද්රව්ය ලෙස බැටරි අම්ලය වැනි රසායන ද්රව්යයන් එක් කරයි. මෙය නිපදවීමට අවශ්ය වන්නේ ඉතාමත් පහසුවෙන් ලබාගත හැකි සරල වට්ටෝරුවක රසායන ද්රව්යන් නිසා මෙය පැතිර යාම පාලනය කිරීම ඉතාමත් අපහසු කටයුත්තක් බවට පත්වී ඇත.
~ Illegal Crystal Meth Cooking Lab ~ |
මෙය නිෂ්පාදනය අතර තුරදී විවිධ විෂ අපද්රව්යයය රාශියක් නිර්මාණය වන අතර Methamphetamine රාත්තලක් නිෂ්පාදනය කරන විට අපද්රව්යය රාත්තල් පහක් නිෂ්පාදනය වේ. මෙම අපද්රව්යය වලට නිරාවරණය වන පුද්ගලයින්ට විෂවීම් හා රෝගී තත්ව ඇති විය හැක. මත්ද්රව්යය හා අපරාධ පිලිබඳ එක්සත් ජාතීන්ගේ කාර්යාලයේ ගණනය කිරීම් වලට අනුව Methamphetamine ද ඇතුළත් වන amphetamine වර්ගයේ උත්තේජක ලොව පුරා වසරකට මෙට්රික් ටොන් 500 ක් පමණ නිපදවන අතර මිලියන 24.7 පමණ පිරිසක් වසරකට මෙයට ඇබ්බැහි වේ. එක්සත් ජනපද රජයේ වාර්තා අනුව වර්ෂ 2008 දී වාර්තා විට වයස අවුරුදු 12 වැඩි මිලියන 13 ක් ජනතාවක් Methamphetamine ඇති අතර මෙයින් 529,000 පමණ නිත්ය භාවිතා කරන්නන් වේ. අග්නිදිග ආසියාවේ, Methamphetamine වඩාත් සුලබ තායිලන්තයේ Yaba සහ පිලිපීනය තුළ Shabu නාමයන් වලිනි. මෑතක් වනතුරුම ර්ශී ලංකාව තුල මෙය දක්නට නොලැබුණත් පසුගිය දිනවල දී දිවයිනේ ප්රදේශ කීපයකින් මෙය අලෙවි කරන්නන් පොලීසිය විසින් අත් අංගුවට ගෙන ඇත.
මෙම මත්ද්රව්ය දිගටම භාවිතා කරන විට බඩගින්න වැනි ස්වභාවික හැඟීම් අඩුවන නිසා ඇබ්බැහි වු වන්ගේ සිරුරේ බර අඞු වනු දැකිය හැක. මෙහි වෙනත් අහිතකර බලපෑම් වන්නේ නින්ද නොයෑම, ඔක්කාරය, ශරීර ශක්තිය අඩුවීම, ආක්රමණශීලීභාවය, නුරුස්සනාගතිය,ව්යාකූලත්වය, ව්යජ දර්ශන වලට රැවටීම හා සාංකාව වැනි කෙටි කාලීන අහිතකර තත්වයන් අැති කරයි. දීර්ඝ කාලීන වශයෙන්, මෙත් භාවිතය ආපසු හැරවිය නොහැකි හානිදායක තත්වයන් ඇති කරයි. මීට අමතරව හෘද ස්පන්දන වේගය ඉහළයාම, රුධිර පීඩනය වැඩි වීම, රුධිර නාළ වලට ඇති කරන හානියන්, හෘද ස්පන්දනය අක්රමවත් වීම, මොළයේ අැති වන ආඝාත තත්වයන් හා අක්මාව, වකුගඩු හා පෙනහළු වැනි ඉන්ර්දයන් හානි වීම වැනි තත්වයන් ඇති කරයි. සමහර අවස්ථාවල දී, මෙය භාවිතය මරණයෙන් පවා කෙළවර විය හැක.
STREET NAMES FOR METH & CRYSTAL METH
METH | CRYSTAL METH |
Beannies | Batu |
Brown | Blade |
Chalk | Cristy |
Crank | Crystal |
Chicken Feed | Glass |
Cinnamon | Hot ice |
Crink | Ice |
Crypto | Quartz |
Fast | Shabu |
Getgo | Shabu |
Speed | Shards |
Tick tick | Shards |
Wash | Stove top |
Yaba | Tina |